انجمن ایرانی مطالعات جهان

سی‌وهفتمین نشست کرسی یونسکو در فضای مجازی و فرهنگ: دوفضایی‌شدن جهان، در روز دوشنبه ۱۱ اسفند ۱۳۹۹ ساعت ۱۸:۰۰ الی ۱۹:۳۰ به‌صورت مجازی در کانال اینستاگرام کرسی برگزار شد.

سخنرانان این نشست با عنوان «تاریخ رایانش» دکتر احسان شاه‌قاسمی، استاد ارتباطات دانشگاه تهران و مترجم کتاب ارتباطات در تاریخ بود.

دکتر شاه‌قاسمی توضیح داد که بر خلاف بسیاری از دیگر فناوری‌های ارتباطی، «رایانه» نوآوری خاصی ندارد. در واقع، از چوب‌خط‌ها در بیش از شصت هزار سال پیش تا ابررایانه‌های کنونی، پیشرفت فناوری‌های رایانشی در خطی پیوسته ادامه داشته است. فناوری‌های الکترونیکی فقط بخش کوچکی از این خط بلند تاریخی بوده است. برای مثال، در سده نوزدهم، دو رایانه موتور تفاوت و موتور تفاضل را به‌صورت کامل چارلز بابیج طراحی کرد، اما ساخت این دو، به‌دلیل ضعف فناوری‌های ابزار دقیق، ممکن نشد. تنها در سال ۱۹۹۳ بود که علم بشر توانایی ساخت موتور تفاوت را پیدا کرد و وقتی آن را ساخت، به‌خوبی کار کرد. در واقع، نسل اول رایانه‌های قابل برنامه‌ریزی به‌طور کامل مکانیکی بود. حتی پیش از آن، آدم‌واره‌های ژاکه درو که در حدود سه سده پیش ساخته شد هم به‌نحوی رایانه‌های قابل ‌برنامه‌ریزی بود و می‌شد آن‌ها را طوری برنامه‌ریزی کرد که هر چیزی را بنویسند. البته، با کار هرمن هالریت و ساخت رایانه‌های الکتریکی- مکانیکی، فناوری رایانشی وارد عصر جدیدی شد و دو جنگ جهانی، رقابت بر سر فضا و سپس جنگ‌های الکترونیکی باعث پیشرفت‌های زیادی در فناوری‌های رایانشی شد.

دکتر شاه‌قاسمی در سخنرانی خود از نمایش فیلم برای نشان‌دادن این تاریخچه بهره کافی و وافی برد.