نشست «آینده پیمان ابراهیم پس از عملیات طوفان الاقصی» برگزار شد.

| تاریخ ارسال: 1403/10/14 |

نشست «آینده پیمان ابراهیم پس از عملیات طوفان الاقصی» برگزار شد.

نشست «آینده پیمان ابراهیم پس از عملیات طوفان الاقصی» دوشنبه ۱۰ دی ۱۴۰۳ با سخنرانی دکتر حسین همتی‌فر، دکتر کیومرث یزدان‌پناه و استاد رضا میرابیان برگزار شد.
نشست «آینده پیمان ابراهیم پس از عملیات طوفان الاقصی» دوشنبه ۱۰ دی ۱۴۰۳ با سخنرانی دکتر حسین همتی‌فر، دکتر کیومرث یزدان‌پناه و استاد رضا میرابیان برگزار شد. در این نشست پیامدهای طوفان الاقصی بر پیمان‌های ابراهیم مورد بررسی قرار گرفت.

دکتر حسین همتی‌فر، دانش آموخته دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی، مذاکرات بین عربستان و اسرائیل را یکی از دلایل مهم آغاز عملیات طوفان الاقصی دانست و اظهار داشت: «عملیات طوفان الاقصی جز پیامدهای پیمان ابراهیم بوده است. با آغاز این عملیات، مذاکرات عربستان و اسرائیل برای عادی‌سازی روابط متوقف شد. عربستان همواره سطح خود را از سطح دیگر کشورهای عربی که با اسرائیل رابطه سیاسی، اقتصادی و دیپلماتیک برقرار کرده‌اند، بالاتر می‌داند. عربستان جزء حامیان طرح دو دولتی است.» او با بیان اینکه منافع رژیم صهیونیستی با منافع امارات و بحرین در هم تنیده شده است، افزود:« مجموعه‌ای از متغیرهای تسهیل‌گر وجود دارند که ممکن است سبب شوند که پیمان ابراهیم گسترش یابد. اولین متغیر بازگشت ترامپ به کاخ سفید و همراهی داماد یهودی‌اش با اوست. دومین متغیر درهم تنیدگی منافع رژیم با منافع امارات و بحرین است. حتی اخیراً مراکش نیز قرارداد خرید ماهواره جاسوسی از رژیم را منعقد کرده است. سرانجام اینکه سقوط بشار اسد فضا را برای برقراری روابط بین عربستان و اسرائیل مهیا کرد. وی افزود:عربستان همیشه خود را بزرگ جهان اسلام و جهان عرب برشمرده است. عربستان می‌خواست پیش از برقراری روابط با اسرائیل، مانع سوریه از مقابلش برداشته شود».

دکتر کیومرث یزدان‌پناه، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، با تاکید بر اینکه جغرافیا عامل اصلی جنگ‌های مدرن محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد:« این اصل همیشه وجود داشته است که جغرافیا در خدمت جنگ بوده است. در واقع اولین عامل جنگ جغرافیا است. سوریه به دنبال تغییر استراتژی خود بود، اما در این کار موفق عمل نکرد. یک رنسانس ژئوپلیتیکی در منطقه و قلب جهان اسلام رخ داده است. اسرائیل در مرکز ژئوپلیتیک عبری، ترکیه در مرکز ژئوپلیتیک آناتولی، و عربستان در مرکز ژئوپلیتیک عربی قرار دارد. عربستان در حوزه عربی به خوبی عمل کرده است و راهبردهای آن با حوزه ژئوپلیتیکی‌اش همخوانی دارد. تنها اشتباه عربستان جنگ در یمن بود. اما در این بین ایران دیگر نمی‌تواند برنامه‌ها و نقشه‌های خود را در سوریه و عراق عملی کند و اگر بخواهد چنین کاری کند بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دیگر به آن اجازه چنین کاری را نخواهند داد».
این استاد دانشگاه با یادآوری مداخله قدرت‌های فرامنطقه‌ای در مسائل منطقه غرب آسیا گفت:« باید توجه داشت که همه بازیگران منطقه‌ای از لحاظ ژئواستراتژیک بازیچه هستند. هیچ کدام از آنها نقش مستقل ندارند. حتی ایران در روایت‌سازی باخته است و قدرت نرم ایران در خصوص سوریه با تردید مواجه شد. در حال حاضر نبض پیمان ابراهیم در بیت‌المقدس قرار دارد. ترامپ قصد دارد در دولت دوم خود بیت‌المقدس را مانند واتیکان کند. در شرایط فعلی ژئوپلیتیک سوریه به ترکیه باز است و ژئوپلیتیک ایران به سوی قفقاز و خلیج فارس باز است. ترکیه و سوریه هوشمندانه بازی می‌کنند؛ با این وجود ترکیه با چالش‌های ژئوپلیتیکی عمیقی روبرو است. ایران می‌تواند در راستای پیمان ابراهیم خود را از مسائل منطقه دور کند».

رضا میرابیان، کارشناس مسائل منطقه، با بیان اینکه عربستان با اسرائیل پیمان ابراهیم را امضا نخواهد کرد، تاکید کرد:« باید توجه کرد که در شرایط کنونی اولویت عربستان صلح با اسرائیل نیست. بن سلمان خواستار آن است که چشم‌انداز پیش‌بینی شده برای سال ۲۰۳۰ را تحقق ببخشد؛ هر چند به نظر نمی‌رسد که در این امر موفق باشد. برای دستیابی به این هدف، عربستانی‌ها تصمیم گرفتند که به جنگ یمن خاتمه دهند. ادامه بحران یمن با طرح بلندپروازانه ۲۰۳۰ محمد بن سلمان سازگاری ندارد و آنها به این نتیجه رسیدند که باید جنگ یمن را به پایان برسانند و این اتفاق بدون حضور جمهوری اسلامی ایران قابل انجام نبود».
او در ادامه به نقش ایران در پایان بخشیدن به جنگ در یمن اشاره کرد و یادآور شد: «ایران هم به سعودی‌ها اعلام کرد بحران یمن راه حل نظامی ندارد و اتفاقا ایران اولین طرح صلح را در همان آغاز جنگ یمن ارائه داد و بر راهکار سیاسی برای حل بحران یمن تأکید کرد که امروز سعودی‌ها خود به این نتیجه رسیده‌اند. البته آمریکایی‌ها در مذاکرات سعودی و یمنی اختلال ایجاد کردند و سبب شدند که پیمان صلح بین دو کشور منعقد نشود. با این وجود، سعودی‌ها دیگر حاضر نیستند که مانند گذشته برای جنگ در یمن هزینه بدهند». این نشست با پرسش و پاسخ حاضران در نشست پایان یافت.