نشست «بهاشتراکگذاری فرزندپروری: برساخت گفتمانی کودکی در صفحات ایرانی اینستاگرام» برگزار شد.
| تاریخ ارسال: 1403/11/29 |
نشست«بهاشتراکگذاری فرزندپروری: برساخت گفتمانی کودکی در صفحات ایرانی اینستاگرام» برگزار شد.
هفتاد و چهارمین نشست کرسی یونسکو در فرهنگ و فضای مجازی؛ دو فضایی شدن جهان، سهشنبه ۲۳ بهمن ۱۴۰۳ با عنوان «بهاشتراکگذاری فرزندپروری: برساخت گفتمانی کودکی در صفحات ایرانی اینستاگرام» با سخنرانی دکتر زهرا مجدی زاده و با همکاری انجمن ایرانی مطالعات جهان برگزار شد. هفتاد و چهارمین نشست کرسی یونسکو در فرهنگ و فضای مجازی؛ دو فضایی شدن جهان، سهشنبه ۲۳ بهمن ۱۴۰۳ با عنوان «بهاشتراکگذاری فرزندپروری: برساخت گفتمانی کودکی در صفحات ایرانی اینستاگرام» با سخنرانی دکتر زهرا مجدی زاده و با همکاری انجمن ایرانی مطالعات جهان برگزار شد. دکتر مجدی زاده، دانش آموخته دکتری علوم ارتباطات دانشگاه تهران پس از طرح موضوع پژوهش گفت: وقتی درباره قابلیت کودک صحبت به میان میآید منظور مجموعه معناها، چیستی و چگونه بودن کودک است. سپس ضمن تعریف مفهوم هویت، شهرت و قدرت ادامه داد: رسانههای جمعی به مردم عادی امکان میدهند طبق خواسته خود به معناها شکل دهند و با استفاده از ارتباط جمعی نقش موثری را در تحولات فرهنگی ایفا کنند. سپس با اشاره به عدم وجود آگاهی کافی در مورد ماهیت کودک در قرون وسطی توضیح داد: در دوران مدرن شاهد ظهور مفهوم کودکی به عنوان اختراع اجتماعی بودهایم و تفاوت آن با بزرگسالی شکل گرفت و ما باید آنها را برای ورود به دوره بزرگسالی آماده کنیم. او ادامه داد: در دوران پسامدرن کودکان تحت تاثیر تحول ارتباطات، خیلی سریعتر وارد دوران بزرگسالی میشوند. کودکان حتی میتوانند در فضای مجازی به عنوان اینفلوئنسر مطرح شوند. او گفت: درمطالعه خود از چهار نظریه خود گسترش یافته دیجیتالی (بلک)، طرحواره نمایش خود (کافمن)، گفتمان شناسی انتقادی رسانههای اجتماعی (خسروی نیک)، و بازار وفاداری (پرایس) استفاده کرده است و به مدل نظری پرداخت که حاصل ترکیب این چهار نظریه است. این پژوهشگر به تحلیل۱۱صفحه اینستاگرامی با ویژگی بیش از ۱۵۰هزار دنبال کننده پرداخت. نتیجه این تحلیل که صفحاتی با مدیریت مادر و صفحاتی به نام کودک را در بر می گرفت به چند گفتمان مرتبط به کودک نظیر گفتمان کودک به مثابه دارایی منحصر به فرد مادر، گفتمان کودک به مثابه امتداد مادر، کودک به مثابه الهه، کودک به مثابه تجسم کمال زیبایی، کودک به مثابه تکیهگاه، کودک به مثابه نماد اقتدار و فرماندهی، کودک به مثابه معبود منجر شد. وی با مطالعه گفتمان کودک شبه بزرگسال، نمایش توانمندی کودک، علایق، کودک فراجنسیتی، کودکان وابسته سنتی به بررسی این گفتمانها و کشف ارتباط آنها با ایدئولوژی های مختلف پرداخت. مجدی زاده با بیان اینکه در این پژوهش گفتمان کودک به مثابه دارایی مادر، و کودک به مثابه امتداد مادر هسته اصلی گفتمانهای مرتبط به کودک بودند نتایج حاصل از این پژوهش را بررسی کرد و گفت: تفاوتهایی در صفحات کودک به مثابه امتداد مادر مشاهده شد. کودک بیشتر به مثابه زیبایی شناسی مادر دیده شد. در حالی که در بعضی صفحات، کودک امتداد باورها و ارزشهای مادر است. در صفحات مادرمحور، بازیگر اصلی خود مادر است. مادر با استفاده از کودک سعی در نمایش تصاویر پس زمینهای دارد و در واقع خود ایدهآلش را نشان میدهد. او افزود: در صفحات کودکمحور بازیگر اصلی خود کودک است. حضور مادر فقط در نوشتار احساس میشود. ولی به هر حال کارگردان این نمایش مادر است و به طور غیرمستقیم هویت خودش را بسط میدهد. در هر دو دسته مادر و مادرانگی روح حاکم در این صفحات است. کودکان در مرز بین کودک و خدا، مادر و کودک، و دختر و پسر نمایش داده شدند و شاهد هویت سیال و پسامدرن کودک بوده و با پدیدههای جدید کودکی پسامدرن روبرو شدیم. با توجه به دو فضایی شدن هویت، شاهد همزمانی هویتها، چرخه کالایی شدن کودک، و فرزندپروری نمایشی بودیم. و کودک به دارایی مشترک بین والدین و دنبال کنندگان تبدیل شده است. وی در پایان به کاربران لزوم استفاده مسئولانه از رسانههای اجتماعی، آگاهی از لزوم محافظت از حریم خصوصی کودکان، و آگاهی از فرزندپروری نمایشی را توصیه کرد. سپس نرمافزار انگاره از دستاوردهای پژوهش خود را معرفی کرد که توانسته است به صورت لایهای کودک را با پدر و مادر مقایسه کند. جلسه با پرسش و پاسخ پایان یافت.