ششمین همایش سالیانه بین‌المللی انجمن ایرانی مطالعات جهان با عنوان «عدالت برای فلسطین» روز ششم اسفند 1403 برگزار شد.
اولین سخنران، دبیر علمی همایش، جواد شعرباف، ابتدا به فعالیت‌های انجمن طی 15 سال اخیر پرداخت و گفت: فعالیت رسمی انجمن از سال 1391 آغاز و در سال های آغازین فقط همایش‌های ملی برگزار ‌شد. در چهارمین سال تاسیس، اولین همایش بین‌المللی با عنوان الگوهای نظم منطقه‌ای با توجه به دوران پس از داعش، و در سال‌های بعد همایش‌هایی با عنوان تحولات جهانی، سیاست خارجی در چندجانبه گرایی، نظام قدرت جهانی، و هوش مصنوعی و دیپلماسی های نوین برگزار شد. امسال در ششمین همایش بین‌المللی به دلیل اهمیت مسئله فلسطین در سیاست خارجه کشور و جایگاه آن در امنیت ملی به این مسئله می‌پردازیم.

بنا به اظهارات وی تعداد چکیده‌های دریافتی در این همایش بسیار چشمگیر بوده است. او توضیح داد: حدود 219 چکیده از ایران و دیگر کشورهای جهان نظیر آمریکا، انگلستان، بلغارستان، اندونزی، چین مالزی، پاکستان و غیره به زبان فارسی (169 چکیده)، انگلیسی (45 چکیده) و عربی (11 چکیده) دریافت شد. در این بین 125 مقاله برای چاپ، 65 مقاله برای ارائه و 19 مقاله برای پوستر پذیرفته شدند.
او هدف از برگزاری این همایش را یافتن راه حل قانع‌کننده‌ برای این مسئله لاینحل، توضیح و تبیین راه حق، ارائه چارچوب نظری و پیشنهاد احتمالی برای حل منازعه بیان کرد و افزود: اگرچه تا به حال راه‌حل‌هایی چون با خاک یکسان کردن غزه، جابجایی و اسکان فلسطینیان در مصر، سوریه، لبنان و اردن ارائه و 2 تا 3.5 میلیون نفر از آنها در اردن ساکن شده اند ولی هیچ کدام از آنها به نتیجه نرسیده است. مدیر گروه مطالعات غرب آسیا دو راه برای احقاق حقوق فلسطینیان متصور شد. راه حل، و راه حق. سپس در توضیح آنها گفت: راه حق، اعاده حقوق فلسطینیان، حق حاکمیت، حق تاسیس دولت، و حق تعیین سرنوشت است. همه این‌ها بدون دستیابی به سرزمین خودشان امکان‌پذیر نیست. او در پایان از حمایت‌های رئیس محترم دانشکده و انجمن ایرانی مطالعات جهان که نقش موثری در اداره و برگزاری همایش‌ها دارد و نیز از حامیان همایش و خیرین و دست اندرکاران قدردانی کرد.
 

سخنران بعدی، رئیس دانشکده و انجمن ایرانی مطالعات جهان، دکتر سعیدرضا عاملی، بود. او در سخنرانی خود با عنوان بحران بی‌عدالتی و ناکارآمدی نهادهای بین‌المللی در مواجهه با مسایل اساسی از جمله کشتار جمعی در غزه گفت: امروزه با انبوهی از بی‌عدالتی‌ها و بحران‌هایی نظیر کشتار جمعی، کشتار کودکان، و بی‌رحمی‌های ناباورانه در سطح جهان مواجهیم و نیاز است تصویر روشنی از این بی‌عدالتی‌ها در ذهن داشته و راه حل مناسبی برای آنها بیابیم.
او در حوزه بی‌عدالتی 5 بحران را برشمرد و توضیح داد: بی عدالتی را نباید فقط در جنگ خلاصه کرد. اولین بحران، بی‌عدالتی نسبت به خداوند متعال و نافرمانی و بی‌احترامی در برابر قوانین خالق هستی است. سپس ادامه داد: در فرایند سکولار بی‌توجهی به دین، جدایی دین از سیاست و سپس جدایی دین از تمام فرایندهای اجتماعی اتفاق افتاد؛ به طوری که هنگام صحبت از دین حس حقارت به گوینده دست می‌داد. تا اینکه به تدریج کفر جایگزین دین‌‌داری شد. به تعبیر وی شرک بزرگترین ظلمی است که بشر به خود و دیگران روا داشته است. او با اشاره به آماری گفت: 10 درصد از جمعیت جهان اظهار بی‌دینی می‌کنند. در آمریکا در سال 2006 این عدد 15 درصد بود و امروزه 30 درصد مردم آمریکا اظهار بی‌دینی می‌کنند. این فضا پیامدهای زیادی برای بشریت به همراه دارد که ساخته دست خود اوست. او توضیح داد: دین مبتنی بر حیات جاودانه بشر است. خداوند برای بشر آسانی خواسته است.
این استاد دانشگاه تهران بی‌عدالتی دوم را ناشی از جنگ و کشتار جمعی دانست و گفت: هرچند مدنیت و عقلانیت پیشرفت کرده است ولی کشته‌شدگان ناشی از جنگ در قرن 20، 22 برابر کشته شدگان جنگ در قرن 1 هستند.. جنگ‌افروزان همان کسانی هستند که دم از تمدن، زندگی صنعتی و پیشرفته جدید می‌زنند. وی ابراز تاسف کرد که 13 هزار کلاهک هسته‌ای در کشورهایی نظیر آمریکا، روسیه، بریتانیا، فرانسه، چین، هند، پاکستان، و کره شمالی وجود دارد که باعث افزایش دمای کره زمین به 50 درجه و وقوع فاجعه‌ای در جهان خواهند شد. 13 درصد بودجه ملی جهان متعلق به صنعت جنگ است. با آمدن ترامپ اروپایی‌ها معتقد بودند دیگر ناتو اعتبار ندارد و بودجه یک درصدی جنگ را تبدیل به 5 درصد کردند.
بی‌عدالتی سوم به بیان وی مربوط به توزیع منابع مالی است. او توضیح داد: 52 درصد تولید ناخالص ملی جهان در اختیار 10 درصد از جمعیت جهان است. در آمریکا 60 درصد جمعیت 2.4 درصد درآمد ملی را دارا هستند. 78 درصد درآمد ملی آمریکا متعلق به 10 درصد جمعیت است. او این نابرابری‌ها را عامل وجود 2 میلیارد جمعیت گرفتار کمبود غذا دانست. او با اشاره به آمار سازمان ملل گفت: 90 درصد کشورهای جهان از استاندارد هوای سالم استفاده نمی‌کنند. چون حق زمین و زیست بوم زندگی رعایت نشده و کربن و آلودگی صنعتی وارد زندگی مردم شد. 50 درصد جمعیت جهان از نظام تامین سلامت استاندارد برخوردار نیستند. نابرابری در منابع در سطح جهانی بسیار جدی است.
او مورد چهارم را بی‌عدالتی سیاسی و حقوقی در جهان دانست که ناشی از جاه طلبی و نگاه سلطه‌آمیز است. سپس افزود: در اسناد ملی علم و فناوری آمریکا از جمله اسناد ملی هوش مصنوعی آمده است ما می‌خواهیم قدرت جهانی باشیم. همیشه قدرت جهانی بودن برای آنها اهمیت دارد. این فضا تا بدانجا پیش رفت که سازمان ملل که در سال 1945 برای مدیریت آرامش جهان تاسیس شده بود، در سال 1947 قانون تقسیم فلسطین به دو قسمت کشور عربی‌ها و کشور یهودی‌ها را تصویب کرد. وی ضمن اشاره به وجود بحران صلاحیت در نهادهای بین‌المللی هشدار داد: نهادهای بین‌المللی صلاحیت مدیریت بحران‌های جهان را در موضوعات خاک، هوا، آب، و جنگ ندارند. برای مثال، سازمان کنفرانس اسلامی که با هدف احقاق حقوق فلسطین در سال 1968 تاسیس شد، و همچنین شورای امنیت و سازمان ملل به عنوان نماینده مردم جهان توانایی لازم را در حل مسائل ندارند.
پنجمین بی‌عدالتی به بیان وی تبعیض است. او اضافه کرد: کشتار جمعی فیلیپین، غزه، هند و ویتنام در سطح جهان اتفاق افتاد. ولی اسرائیل فقط هولوکاست را قبول دارد. نگاه سلطه‌آمیز و فرصت‌طلبانه حوادث جهان باعث شده است که اتفاقات درست رخ ندهند. امروز باید راهی برای بازنگری در سطح جهانی یافت تا نهاد دیگری بتواند بحران‌های جهانی را حل کند.
دکتر عاملی در پایان ابراز امیدواری کرد همایش امسال بتواند ذیل بحث‌های کلان، عدالت را به لحاظ معرفتی، نهادی، فرایندی و زیرساختی برای مردم فراهم آورد. سپس در توصیف سید حسن نصرالله گفت: او نمونه انسان واقعی بود و با عمق وجودش در حفاظت از مظلوم گام برمی‌داشت و نقش کانونی در برچیدن ظلم ایفا کرده است.
سخنران بعدی مراسم افتتاحیه همایش، آقای مسعود شجره، رئیس کمیسیون حقوق بشر اسلامی لندن بود. او در ابتدا ضمن اشاره به ظلمی که بیش از 70 سال بر مردم فلسطین روا داشته شده است و حقوق زیر پا گذاشته آنها خاطرنشان کرد: در دنیا تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است. سازمان‌ها و ارکان‌های بین‌المللی دیگر فاقد صلاحیت هستند. چون هیچ کدام نتوانستند از کشتار حتی یک کودک فلسطینی جلوگیری کنند، اگرچه مدعی دفاع از آنها هستند. حتی لیبرال دموکراسی هم کمک و حمایتی از آنها نکرد. کشورهایی که علمدار حقوق بشر بودند به علنی شدن کشتار یا ارائه تسلیحات جنگی کمک کردند و با پنهان کردن جنایات، به اسرائیل کمک‌های رسانه‌ای انجام دادند. او با اشاره به گزارشی که توسط مرکز حقوق بشر اسلامی بر علیه حامیان اسرائیل نظیر انگلیس، فرانسه، و آلمان منتشر شده بود گفت: دو مرتبه گزارشی برای شکایت به سازمان ملل تهیه شد. ما نمی‌توانیم اجازه دهیم جنایات به این وقاحت اجرا و نادیده گرفته شود. این سیستم‌های بین‌المللی و لیبرال دموکراسی، بشریت را به خطر انداخته‌اند.
او در پایان سخنرانی خود هشدار داد: باید به فکر نسل آینده بود. نباید چشم و گوش را بست. باید سیستم‌ها را به طوری تغییر داد که پاسخگوی نسل آینده باشند. سپس تاکید کرد: نباید فریب طرح دو دولت را خورد. آنها در فکر تخریب آینده جوانان فلسطینی هستند.
 

دکتر خالد قدومی، نماینده جنبش حماس در ایران، سخنران بعدی همایش بود. او مهمترین معیار شرق‌نشینان یا جهان سومی‌ها را دفاع از خود و پذیرش دیگری (جهان متمدن یا آتش افروزان جنگ) عنوان کرد و گفت: فلسطین در سایه یک نظام سیاسی جانبدارانه و حمایت شرق، در سایه رهبران و جنایتکارانی نظیر کاخ سفید نشینان و رژیم کودک‌کش اسرائیل قابل تصور نیست.
او دلیل بی‌معنی جلوه دادن و انتقاد از راه حل ایران برای همه پرسی در سازمان ملل را منطقی بودن آن دانست و گفت: همه‌پرسی به عنوان ابزار احقاق حق تعیین سرنوشت برای مردم فلسطین قابلیت اجرا دارد. سپس او از دیدگاه مقاومت فلسطین و به طور مشخص جنبش حماس به بررسی رویکردهای سیاسی برای تحقق خواسته‌های مردم فلسطین و همکاری مشترک منطقه‌ای و بین‌المللی پرداخت.
قدومی رویکردهای سیاسی مطروحه را به این صورت برشمرد. 1- راه حل یک دولت 2- راه حل یک دولت برای دو قومیت و 3- راه حل دو دولت. او ادامه داد: سازمان ملل متحد از سال 1947 میلادی، و بسیاری از کشورهای جهان و تعدادی کشورهای عربی و برخی گروه‌های فلسطینی دولت اسرائیل را به رسمیت شناختند. ولی فلسطینیان در مقام صاحبان حق آن را به رسمیت نشناخته و پذیرش آن را مشروط به رسمیت شناختن دولت مستقل فلسطین و اجرای قطعنامه‌ها و قوانین سازمان ملل می‌دانند.
او درباره موضع آمریکا در برابر مسئله فلسطین گفت: در واقع دولت های دموکراتیک و جمهوری‌خواه در مورد مسئله فلسطین رویکرد مشترکی داشته‌اند. حتی دموکرات‌ها در مرحله اول ریاست جمهوری بیل کلینتون در کنفرانس کمپ دیوید وضعیت موجود را تحمیل کردند. ترامپِ جمهوری‌خواه در دوره اول ریاست جمهوری با انتقال سفارت خود در سال 2017 قدس را به طور رسمی به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخت.
هدف آنها از نظر وی، 1- ناکامی جامعه بین‌الملل در توانمندسازی فلسطینی‌ها برای احقاق حقوق مشروع خود و تامین حداکثری منویات برای اسرائیلی‌ها و 2- حمایت دولت‌های آمریکا با گرایش‌های سیاسی مختلف برای حمایت مطلق از اسرائیل و سلب حاکمیت سیاسی در مراجع قانونی از فلسطین است. سپس افزود: فلسطینی‌ها نزدیک به یک قرن از زمان جنگ جهانی دوم توسط اسرائیل با حمایت آمریکا، فرانسه، و آلمان مورد ظلم قرار گرفته‌اند.
او رویکرد سیاسی ممکن را عدالت برای فلسطین و یا پذیرش بین‌المللی راه حل دانست. سپس به عملیات طوفان‌الاقصی و اهداف آن اشاره کرد و گفت: این رویداد اثبات کرد که فلسطین تسلیم نمی‌شود. فلسطینیان دشمن را غافلگیر کردند و از نظر امنیتی بر آنها پیروز شدند. در عرصه نظامی تلفات شدیدی به آنها تحمیل شد و در عرصه اقتصادی هم رژیم صهیونیستی متحمل خسارت‌های سنگینی شد. امروز هم با وجود صحنه میدانی در غزه آنها ثابت کردند هم اهل میدان نظامی و هم اهل سیاست هستند. جهانیان باید مجبور به احترام به اراده مردم فلسطین شوند.
وی در پایان تاکید کرد: فلسطینیان آن راه حل سیاسی‌ای را می‌پذیرند که توسط مردم فلسطین ارائه شده باشد. آنها ایجاد دولت فلسطین با حاکمیت کامل بر کرانه باختری و نوار غزه با پایتختی قدس بدون به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی را می‌پذیرند. زیرا این رژیم به حق فلسطینیان احترام نمی‌گذارد. فلسطینیان در فکر تحقق عدالت برای فلسطین هستند.
در پایان افتتاحیه، مراسم تجلیل از خانم دکتر زهرا مصطفوی، استاد بازنشسته دانشگاه تهران و فعال مدنی حوزه فلسطین، برگزار شد. او که بیش از چهار دهه در سمت هایی مانند دبیرکل اتحادیه سازمان‌های بین‌المللی حمایت از فلسطین و رئیس هیئت امنای جمعیت دفاع از ملت فلسطین با فعالیت مدنی و غیردولتی در داخل و چه در خارج از ایران حامی ملت فلسطین بوده است، به پاس عمری فعالیت خالصانه در این راه مورد تجلیل رئیس انجمن و دانشکده و ریاست دانشگاه تهران قرار گرفت. دکتر سید حسین حسینی، رئیس دانشگاه تهران، ضمن ابراز خرسندی از حضور خود در همایش و آرزوی آزادی قدس شریف و ملت شریف فلسطین در این مراسم با اهدای لوح تقدیر و نشان ملی دانشگاه تهران از وی قدردانی کرد. پس از مراسم افتتاحیه، همایش در سه نشست موازی و در سه زمان‌بندی به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی به صورت حضوری و مجازی به شرح زیر برگزار شد:

 

دکتر جواد شعرباف (عضو هیات علمی دانشگاه تهران): نامذاکره؛ راه کارهای اسرائیل برای پرهیز از تاسیس دولت فلسطینی
دکتر طیبه محمدی کیا (عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی): عدم اقبال خاورمیانه به دستاوردهای جهان غرب به مثابه پیامد تاسیس رژیم صهیونیستی
دکتر روح ا... کهن هوش نژاد (عضو هیات علمی دانشگاه تهران): صلح در برابر اقتصاد؛ تحلیل مدل عادی سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل در چارچوب پیمان ابراهیم
دکتر رکسانا نیکنامی ( عضو هیات علمی دانشگاه تهران): فلسطین در سیاست خارجی اتحادیه اروپا 0 تعارض هنجارگرایی و واقع گرایی ژئوپلیتیک
دکتر مجید رسولی (عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس): رویکرد مصر به مسأله فلسطین 0 تحلیل تاریخی، سیاسی و استراتژیک
 دکتر تورج افشون ( استاد دانشگاه امام حسین (ع)): کالبد شکافی سیاست عراق در قبال مسئله فلسطین )جایگاه فلسطین در سیاست خارجی عراق نوین
مرتضی ابراهیم پور (دانشجوی دکتری مذاهب کلامی دانشگا قم): الإخوان المسلمون وقضیه فلسطین 0 مقاربه دینیه واستراتیجیه نحو العداله والمقاومه الإسلامیه
 

 

Elaheh Nourigholamizadeh(Assistant Professor, University of Tehran): Latin American Advocacy for the Palestinian Cause: A Field Study in Venezuela
 

دکتر ابوالفضل خوش منش( دانشیار دانشگاه تهران)، فرزاد سلطانی (دانشجوی دکتری دانشگاه تهران): بررسی رویکرد دولت فرانسه نسبت به بحران غزه پس از طوفان الاقصی
سید باقر صالحی موزان(ماجیستر دراساتمصر، طهران): حرکه 7 أکتوبر 1813 فی إطار السنن الإلهیه 0 دراسه لفهم الجماعات الفلسطینیه وتوجیه استراتیجیات المقاومه


 

پنل 4: تالار حنانه
مدیر پنل: دکتر هادی برهانی
 

 

 

Dr. Ajaz Ahmad Lone (Higher Education Jammu and Kashmir): Changing World Order and Iran’s Role in Resolving the Conflict within Occupied Muslim Territories
Sarah Taheri(MSc in Middle Eastern Studies)،Dr. Mohammadreza Dehshiri(Full professor of International Relations):Dean of the Faculty of International Relations of the Ministry of Foreign Affair

 
پنل پنجم: تالار ملل
مدیر پنل: دکتر آریوبرزن محمدی
 

Yashfee Sadiqa Zaidi( Master’s Student Centre for Peace and Conflict Resolution, Jamia Millia Islamia, New Delhi): Abraham Accords: Implications for Palestine
 

 

پنل ششم: تالار ایران
مدیر پنل: دکتر زهره خوارزمی
 

Dr. Hanifeh Rigi (Assistant Professon, University of Tehran): A Delicate Dance: India's Foreign Policy between Palestine and Israel
Dr. Yannick Giovanni Marshall (Faculty, School of Critical Studies, California Institute of the Arts): Assistant professor of University of TehranThe Racists’ Peace Process: Thinking the “Two-State Solution” in Palestine as a Proposal for Neocolonialism
Dr. Marzieh Javadi Arjmand (Assistant Professor of American Studies, Faculty of World Studies): The Israeli-Palestinian Conflict: U.S. Congress Attitude toward the Two-State Solution

مینا اوتادی(دانشجوی دکتری مطالعات روسیه، دانشکده مطالعات جهان، دانشگاه تهران): سید امیربهادر هاشمی(دانشجوی دکتری مطالعات روسیه، دانشکده مطالعات جهان، دانشگاه تهران):رویکرد روسیه در قبال حماس و رژیم صهیونیستی 0 پیامدهای جنگ اوکراین بر سیاست های خاورمیانه ای مسکو


 
 

دکتر نوذر شفیعی(دانشیار  دانشگاه تهران):نکروپلیتیک0 تحلیلی بر سیاست اسراییل در غزه

 

دکتر سلمان رضوی (دکترای مطالعات منطقه ای، دانشگاه تهران): علل ناکارآمدی طرح های صلح

دکتر پرهام پوررمضان(دکتری علوم سیاسی و پژوهشگر مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه): آینده نقش هوش مصنوعی در منازعه فلسطین و اسرائیل
 

 زهرا ایزدبین(ماجیستر دراسات المصر ،کلیه الدارسات العالمیه، طهران): الآنتاجونیزم ضد النزعه العسکریه الإسرائیلیه 0 دور النساء فی حرکات المقاومه الفلسطینیه

 

پنل نهم: تالار ایران
مدیر پنل: دکتر الهام کدخدایی
 

Dr. Elham Kadkhodaee (Assistant Professor,  University of Tehran): One State, Two State, No State: Zionist Ideology and a Just Solution for Palestine
Dr. Ehsan Ejazi (PhD in International Relations, University of Guilan, Iran): Solutions to Establish an Independent Palestinian State
Masoud Hosseini: Ripeness for Peace? Analyzing the Potential for Conflict Resolution in the Israeli-Palestinian Conflict Post-October 2023 Crisis
Dr. Navid Farnia (Assistant Professor of African-American Studies, Wayne State University, Detroit Michigan):The Palestinian Liberation Struggle and the Axis of Resistance

Dr. Nina Farnia ( Assistant Professor of Law, Albany Law School, Albany, New York): Imperialism and Fascism
Max Ajl Researcher(MECAM-University of Tunis & University of Ghent, Tunis, Tunisia): War in the Arab-Iranian Region
Eyad Kishawi (Palestinian Activist and Biomedical Engineer, Al-Awda Right to Return Coalition, New York, NY)

در مراسم اختتامیه همایش عدالت برای فلسطین دبیر اجرایی همایش، دکتر سید هادی برهانی، ضمن اشاره به عملیات طوفان‌الاقصی گفت: با توجه به تحولات اخیر، کنفرانس امسال درباره فلسطین برنامه‌ریزی و در 9 پنل با عنوان‌های جهان اسلام و مسئله فلسطین، افکار عمومی و مسئله فلسطین، پنل هفت اکتبر، جنگ در غزه و پیامدهای آن، ایران و مسئله فلسطین، سازمان‌های بین‌المللی و مسئله فلسطین، جهان و مسئله فلسطین، اسرائیل و مسئله فلسطین، مسئله فلسطین از چشم‌اندازهای دیگر، و پنل امپریالیسم و مقاومت در برابر آن برگزار شد.
وی در ادامه ابراز امیدواری کرد تلاش‌های علمی در ایران و سایر نقاط جهان ادامه یافته و این آخرین کشور اشغال شده در جهان آزاد و استقلال خود را به دست آورد. چون نه تنها برای فلسطینیان بلکه برای آرامش خاورمیانه ضروری است.