نشست بررسی بعد پسااستعماری آثار امه سزر (Poetics of anticolonialism)

 | تاریخ ارسال: 1396/9/29 | 

نشست «بررسی بعدپسااستعماری آثار ادبی امه سزر» برگزار شد. نشست «بررسی بعدپسااستعماری آثار ادبی امه سزر» روز سه شنبه ۲۸ آذر ۹۶ در دانشکده مطالعات جهان برگزار شد. در ابتدای جلسه دکتر علی بهداد، استاد ادبیات تطبیقی دانشگاه UCLA با خیر مقدم به اساتید و دانشجویان حاضر در جلسه به اختصار به معرفی امه سزر نویسنده فرانسوی پرداخت.

اِمه فرنان داوید سزر (Aimé Fernand David Césaire) شاعر، روشنفکر و نویسنده فرانسوی در سال ۱۹۱۳ چشم به جهان گشود. اِمه سزر را از چهره‌های مهم ادبیات فرانسه و از روشنفکران برجسته ضد استعمار فرانسه در کارائیب و آفریقا می‌دانند. نخستین اثر او در سال ۱۹۳۹ با عنوان "دفتر بازگشت به زادبوم" یا «دفتر بازگشت به سرزمین مادری» منتشر شد.

پیشینه تاریخی

در ابتدا دکتر بهداد به بیان پیشینه تاریخی و منشا اصلی افکار و آرای پسا استعماری سزر پرداخت. در سال ۱۹۴۵ پنجمین کنگره “Pan-African” با شرکت ۹۰ نماینده از ۲۶ کشور مختلف درباره استقلال کشورهای آفریقایی بحث و درخواست آنان برای استقلال از کشورهای استعمارکننده آغاز شد. این کنگره که با هدف همکاری سیاسی، فکری و اقتصادی کشورهای آفریقایی تاسیس شد، به دنبال اتحاد مالی و اقتصادی بازارهای آفریقایی و ایجاد نوعی چشم انداز سیاسی جدید برای قاره بود. تاثیر این کنگره در پیشبرد جریان “Pan-Africanisim” و رهایی قاره آفریقا از استعمار بسیار مشهود بود. شرکت سزر در این کنگره بود که شالوده بسیاری از آرا و عقاید پسا استعماری او را تشکیل داد.

بعد پسا استعماری آثار ادبی سزر

وی سپس به بررسی و تحلیل بعد پسا استعماری آثار سزر از جهات گوناگون پرداخت. مبارزه با استعمار و استقلال طلبی جریان فکری بود که از همان آغاز در تمامی آثار او به گونه ای پیوسته مشهود بود. جریان فکری پسااستعماری او و آثارش بر این عقیده استوار بود که پس از پایان دوره استعمار اروپا، دوره استعمار آمریکا در حال شکل گیری و خیزش بود. او به بیان همین جمله که “This is American Hour” یا «دوره، دوره آمریکاست» اکتفا می نمود و بیان میداشت «استعماری که با آن مبارزه نشود هیچ وقت محو نمی شود». تمرکز او بر فرهنگ به عنوان پایه ای برای دستیابی به آزادی و رهایی از استعمار بود.

تحلیل گفتمان و شعر ضداستعماری سزر

دکتر بهداد استاد دپارتمان ادبیات تطبیقی دانشگاه UCLA، سورئالیسم را عامل رهایی بخش (رهایی از استعمار) در آثار سزر دانست و او را بشدت تحت تاثیر نویسندگان فرانسوی مکتب فوق مانند مالارمه و رمبو معرفی کرد.

ایشان با ارائه مثالهایی از آثار سزر به تحلیل متن در آثار گوناگون او بخصوص «دفتر بازگشت به زادبوم» پرداخت و برداشت سزر از تمدن غرب مسیحی را «تمدن مریض استعماری» میدانست. تمدنی که مشکلات مردم و جامعه خود را حل نمی کند. دکتر بهداد در بخش بعدی سخنرانی خود به بیان ویژگی ها و تکنیک های ادبی در آثار سزر پرداخت. ایشان تاثیر و تاثر گروهی از روشنفکران ادبی برای مبارزه استعمار را همگرایی مابین آنان دانست و آن را عامل اصلی تقویت زبان شعری و کیفیت بداعت و بلاغت در آثار سزر در نظر گرفت.

نقد فلسفی استعمار

دکتر بهداد به بیان انتقاد فلسفی سزر به استعمار پرداخت و اظهار داشت سزر ادعای تمدن غرب مبنی بر متمدن نمودن جوامع غیراروپایی را دفن نمود. نقد کلی او مبتنی بر سازندگی جوامع غیر غربی توسط تمدن استعماری غرب بود. ایشان با بیان نقل قول و مثالهای از آثار سزر مانند «تمدن آنان (تمدن استعماری اروپا) تنها بر جوامع استعمار شده تاثیر ندارد بلکه خود آنان را به موجوداتی غیر انسان تبدیل میکند». بدین معنا که تاثیرات مخرب تمدن استعماری اروپا بر خود جوامع اروپایی گاه بیشتر از تاثیرات آن بر ملل و جوامع استعمار شده است.

نقد سیاسی گفتمان استعماری

به بیان دکتر بهداد سزر در نقد سیاسی گفتمان استعمار، این موضوع را مطرح میکند که خود فیلسوفان و نویسندگان اروپایی هم در پروژه استعماری خود شریک شده اند. در بخش آخر ایشان به بیان گفتمان استعماری سزر به عنوان مانیفستی برای مردم استعمار زده می پردازد. ایشان بر این عقیده اند که سزر گفتمانی نوستالژیک از استعمار ندارد بلکه گفتمانی “Future-Oriented” و آینده محور بدین معنا که «ما مردم آفریقا به منظور پیشبرد حرکت ضد استعماری رو به جلو باید با تاریخی سراسر از استعمار به پیش رفته و به عقب بازنگردیم». بدین منظور اولا مردم استعمار شده باید به فهم نحوه تفکر استعماری که از آن دوره برجای مانده بپردازند. ثانیا در شناسایی، شناخت و فهم فرهنگ غنی آفریقا و جوامع آفریقایی سخت کوشش نمایند زیرا آزادی و استقلال آفریقا تنها با مستعمره زدایی بدست نخواهد آمد زیرا قدرت بزرگ استعماری جدیدی با نام آمریکا در حال ظهور است.

دکتر بهداد در انتهای جلسه به پرسشهای حاضرین جلسه پاسخ داد.


دفعات مشاهده: 3784 بار   |   دفعات چاپ: 521 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به انجمن ایرانی مطالعات جهان می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 All Rights Reserved | Iranian World Studies Association

Designed & Developed by : Yektaweb