بیست‌وسومین نشست کرسی یونسکو در فرهنگ و فضای مجازی: دوفضایی‌شدن جهان با عنوان «اینترنت همه چیزها و فرصت‌ها و راهبردهای توسعه پایدار با رویکرد پارادایم دوفضایی‌شدن» با سخنرانی محمد مصطفوی‌راد، کارشناس‌ارشد علوم ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، در روز یک شنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۷ در تالار ایران دانشکده مطالعات جهان برگزار شد.
با گسترش فضای مجازی و توسعه فناوری‌های نوظهور ارتباطی مانند اینترنت همه چیزها، شکلی جدید از ارتباط و پیوستگی بین دنیای واقعی و مجازی در ابعاد مختلف زیست بشر مطرح شده است. در این پژوهش فرصت‌ها و محدودیت‌های اینترنت همه چیزها در توسعه پایدار و بر اساس نظرسنجی از کارشناسان رشته فناوری اطلاعات و ارتباطات بررسی شده و برای برنامه‌ریزی راهبردی و بهره‌برداری بهینه از این فناوری راهکارهایی مطرح شده است. چارچوب نظری این پژوهش مبتنی بر پارادایم دوفضایی‌شدن است. راهکارها با بررسی و تحلیل شاخص‌های کلان پدیده «اینترنت همه چیزها» در ابعاد شش گانه پستل و با بهره‌گیری از مدل تحلیل محیط سوات ارائه شده است. بدین منظور، پس از مطالعات نظری در حوزه ارتباطات و اطلاعات، فناوری اینترنت همه چیزها و مطالعات راهبردی توسعه پایدار، شاخص‌های مرتبط با عوامل چهارگانه راهبردی، در تناظر با حوزه‌های شش گانه مدل تجزیه و تحلیل محیطی پستل شناسایی شد.
این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی است. با استفاده از شاخص‌های به‌دست‌آمده از مطالعات نظری، پرسشنامه برای سنجش نگرش طراحی شد. روایی آن صوری و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ تأیید شد. جامعه آماری این پژوهش ۱۱۱۵ نفر از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته مدیریت فناوری اطلاعات و کامپیوتر انتخاب شدند که در مورد اینترنت همه چیزها صاحب‌نظر بودند. نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران ۳۶۵ نفر تعیین شد. پس از طراحی پرسشنامه، برای نظرسنجی و اولویت‌بندی عوامل، پرسشنامه (آنلاین و کاغذی) میان نمونه آماری توزیع شد. پس از گردآوری داده‌ها، با استفاده از تجزیه‌وتحلیل کیفی، مهم‌ترین نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای اینترنت همه چیزها شناسایی و طبقه‌بندی شد. در نهایت، برای پاسخ به پرسش اصلی پژوهشی، یعنی تعیین راهبردهای مناسب اینترنت همه چیزها و اولویت‌بندی آن، ماتریس نهایی سوات تشکیل شد که راهبردهای پیشنهادی برای اینترنت همه چیزها را نشان می‌دهد. در پایان کار چهار دسته راهبردهای رقابتی، محافظه‌کارانه، تهاجمی و تدافعی تدوین شد. همچنین، با توجه به اینکه هدف این مطالعه ارائه راهبردهایی یکپارچه و از ابعاد مختلف جهت گسترش این فناوری و بهره‌برداری حداکثر از آن در راستای توسعه پایدار بوده است، راهبردها ذیل هر یک از راهبردهای چهارگانه سوات و بر مبنای ابعاد شش‌گانه ظرف پستل ارائه شد.
